Meehelpen? Ga naar etymologieWiki

 

Jaarwoord generator van Genootschap Onze Taal

 

horn - (in het water uitspringende hoek land)

Etymologische (standaard)werken

P.A.F. van Veen en N. van der Sijs (1997), Etymologisch woordenboek: de herkomst van onze woorden, 2e druk, Van Dale Lexicografie, Utrecht/Antwerpen

horn* [in het water uitspringende hoek land] {in de plaatsnaam Theothorne, nu Dieren (Gld.) <838>, horn(e) [hoek] 1286} hetzelfde woord als hoorn1.

J. Vercoullie (1925), Beknopt etymologisch woordenboek der Nederlandsche taal, Den Haag / Gent

horn m., hetz. w. als hoorn, dat in alle Germ. talen, uitgenomen het Go., ook bet. spits uiteinde, uitstekende kant, hoek: vergel. Eng. corner, Fr. cornier, afgel. van Lat. cornu.

Thematische woordenboeken

G. van Berkel & K. Samplonius (2018), Nederlandse plaatsnamen verklaard

horn 'uitspringende bocht, hoek'
Het toponymisch grondwoord onl. horne, hurne 'uitspringende bocht, hoek', nnl. horn, horne en heurne, gaat terug op Germaans *hurnjôn-. Het duidde oorspronkelijk een hoek van hoger gelegen land aan, uitspringend in het water of in moerassig terrein. Later, met name in Holland, Friesland en Groningen, gebruikt in de betekenis 'hoek van een dijk'1, vergelijk 1659 tot den horn ofte hoek van den dijk toe2. Dit noordelijke horn wordt al vroeg verdreven door het zuidelijke woord → hoek3.
Oudste attestaties in plaatsnamen: 838 kopie 11e eeuw in Theothorne (→ Dieren)4, 889 kopie tweede helft 13e eeuw in Hornum (ligging onbekend, in West-Nederland).
Lit. 1Gysseling 1960 passim, 2Boekenoogen II 156, 3Philologia Frisica 4 (1966) 16, 4Künzel e.a. 1989 111.

Dateringen of neologismen

N. van der Sijs (2001), Chronologisch woordenboek: de ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, Amsterdam

horn* in het water uitspringende hoek land 0838 [Künzel]

Overige werken

Woordenboek der Nederlandsche taal (WNT) & Middelnederlandsch woordenboek (MNW) & Vroegmiddelnederlands woordenboek (VMNW) & Oudnederlands woordenboek (ONW) – alle onderdeel van de Geïntegreerde Taalbank (GTB)

Zoek dit woord op in het WNT, MNW, VMNW, ONW.

Hosted by Instituut voor de Nederlandse Taal